Արկածային տուրիզմը, տուրիզմի տեսակ է, որը ենթադրում է որևէ ուսումնասիրություն և իրական (կամ հավանական) ռիսկեր պարունակող ճամփորդություն։ Արկածային տուրիզմ կարող է լինել ցանկացած ճամփորդական գործունեություն, որը ներառում է երեք բաղադրիչ՝ ֆիզիկական ակտիվություն, մշակութային փոխանակում և բնության հետ կապ։
Արկածային տուրիստները կարող են ձգտել հաղթահարելու լարված և դժվար իրավիճակներ, որոնք առաջանում են նրանց՝ հարմարավետության գոտին լքելու արդյունքում։ Սա կարող է տեղի ունենալ մշակույթային շոկ ապրելու կամ կոնկրետ գործողությունների հետևանքով, որոնք պահանջում են զգլի ջանքեր և ներկայացնում են ֆիզիկական վտանգ կամ ռիսկի որոշակի աստիճան ունեն։
Արկածային տուրիզմի տեսակներից են լեռնագնացությունը, բարձունքից պարանով թռիչքները, հեծանվային լեռնագնացությունը, թիավարությունը (կանոյե, կայակ), ջրասուզումը, լաստանավով ճամփորդությունը, զիպլայնը, պառապլանով թռիչքը, քայլարշավը, ձիարշավը, հետազոտական ճամփորդությունը, սենդբոարդինգը (ավազի վրայով), սպելեոտուրիզմը (քարանձավային տուրիզմ) և ժայռամագլցումը և հիչհայկինգը (ավտոստոպով ճամփորդություն։ Արկածային տուրիզմի որոշ տարօրինակ ձևեր ներառում են տուրիզմ աղետավայրերում և գեթո տուրիզմ։ Արկածային տուրիզմի այլ զարգացող ձևերից են սոցիալական տուրիզմը և տուրիզմը Ջունգլիներում։
Արկածային տուրիզմը նոր զարգացող ոլորտ է Հայաստանում և մեր աշխարհագրական դիրքը այդ առումով բավական նպաստավոր է։
Արկածային տուրիզմ՝ կանիոնինգ, ռաֆթինգ, դայվինգ
3 Սեպտեմբերի, 2020
Արկածային տուրիզմը նոր զարգացող ոլորտ է Հայաստանում և մեր աշխարհագրական դիրքը այդ առումով բավական նպաստավոր է։ Տեսակնեը շատ են, բայց DNA-ի հերթական նյութում կներկայացնենք դրանցից երեքը՝ կանիոնինգ, ռաֆթինգ:
Կանիոնինգ/Canyoning
Canyoning-ը ակտիվ հանգստի և ամենահին սպորտաձևերից մեկն է, որը սերտ կապված է արշավների, լողի, ժայռամագլցման հետ: Կանիոնինգով զբաղվելիս ոչ միայն հաղթհարում եք բազմաթիվ խոչընդոտներ, անցնում կիրճեր, ցատկում, լողում, այլ նաև մարզում մարմնի մկանները:
Հատկանշական է, որ այս մարզաձևը կարող են վայելել մեծ թվով մարդիկ, քանի որ ունի դժվարության՝ 10-3 սանդղակ:
Մասնակիցներից պահանջվում է՝
-140 սմ -ից մինչև 190 սմ հասակ
-Մինչև 110 կգ քաշ
-Ցանկալի է նաև լողալ իմանալ, խուճապի չմատնվել վարար գետից և բարձրությունից
-Ունենալ սպորտային կոշիկներ
Canyoning-ի անցակացման վայրերը
Սատանի կամուրջ (հեշտ. 10 դժվարությունից 3-ը)
Ռաֆթինգ/ Rafting
Ռաֆթինգը ջրային սպորտի ամենէքստրեմալ տեսակներից է: Այն լեռնային գետերի հոսանքի ուղղությամբ ռետինե նավակով 4-20 հոգանոց խմբերով թիավարումն է։ Վերջինս իրականացնելու հիմնական գետերն են՝ Ձորագետը, Քասաղը, Թարթառը և Դեբետը: Ռաֆթինգի ուղևորություններն ուղեկցվում են նաև փոքր արշավներով և ջրային ջամփինգով (թռիչք կամրջից գետի մեջ):
Դայվինգ /Diving
Լինելով լեռնային երկիր՝ Հայաստանը երբեք չի ասոցացվել սուզվելու հետ, այնինչ Սևանը շատ հարմար վայր է սուզորդության համար: Սևանում դայվինգը կոչվում է բարձրադիր (altitude diving), որը հաճախ հանդիպող երևույթ չէ աշխարհում։ Ստորջրյա տեսանկյունից Սևանն առաջարկում է ոչ թե գունավոր ձկներ և կորալներ, այլ հետաքրքիր բուսականություն, չքնաղ ստորջրյա ժայռեր, հնագիտական տարբեր տեսարաններ, և յուրաքանչյուր ափից սուզվելիս կարող եք նոր բացահայտումներ անել։
Այսպիսով անդրադարձանք արկածային տուրիզմի տեսակներից երեքին, որոնք կարճ ժամանակահատվածում հասցրել են դառնալ հետաքրքիր ժամանցի տարբերակ:
